www.
johanblaauw.nl

 
Artikelen
|
Recensies
|
Overwegingen
|
Columns
|
Gedichten
|
Varia
|
Sitemap
 

 

Kerstmis

Kerstmis als het feest van de geboorte van Jezus van Nazareth kun je ook opvatten als het feest van de komst van het licht. De komst van het licht in een donkere wereld. In het groot: zoals natuurrampen en oorlogen. Of in het klein: vrienden die je verliest, een handicap waar je mee moet leren leven, verdriet waar je met niemand over kunt praten.

Kerstmis zet de schijnwerper als het ware voor een moment op die onzichtbare andere kant: ons verlangen naar liefde en gerechtigheid, onze hunkering naar humaniteit en vrede. Tegelijkertijd laat kerstmis ons zien hoe bedreigd en kwetsbaar deze waarden zijn. Hoe ze steeds opnieuw op het donker dat ze opslokt bevochten moeten worden. Zoals Jozef en Maria een plek om hun kind geboren te laten worden moesten bevechten op de machten van de duisternis die de deuren gesloten hielden.

Heiligheid van het menselijk leven
In het boek Spreuken (29:18) staat in de Willibrordvertaling van 1975: "Waar het visioen ontbreekt, verwildert het volk" of zoals de Nieuwe Bijbelvertaling van 2004 vertaalt: "Zonder profetie vervalt het volk tot bandeloosheid". Je kunt ook zeggen: waar mensen gestopt zijn met dromen, verliest het leven zijn glans en blijft het donker. Een visioen, een droom, een profetie zo begrijp ik deze spreuk, kan ons helpen ons heden en leven richting te geven.
Van oudsher hebben christenen hun visioen verbonden met degene wiens geboorte ze met kerstmis vieren: Jezus van Nazareth. In hem lichtte iets op van het mysterie van het leven. Van God. Precies op dit punt onderscheidt het christelijk geloof zich dan ook van de andere godsdiensten, namelijk dat God zich laat kennen in een mens. Daarom is een van de namen die met Jezus verbonden worden: Immanuël. Dat betekent letterlijk vertaald: God met ons. Hiermee accentueerde het christendom een lijn die ook in het jodendom belangrijk is: die van de heiligheid en bijzonderheid van het menselijk leven. In een mens, in ieder mens, licht God op. Daar kunnen we hem vinden.
Het is dunkt me niet teveel gezegd dit een hoofdaccent te noemen van het christelijke visioen. De christelijke droom. Een wereld waarin ieder mens even hartelijk gerespecteerd wordt als God dit doet.

Lantaarnstok
Een treffend joods beeld voor een gelovige vind ik altijd dat van de lanternsjtiek. De lantaarnstok. Vroeger moesten de straatlantaarns elke avond door iemand worden aangestoken. Die deed dat met een lange stok met een vlammetje eraan. Zo ook een gelovige: ook die kan een ander aansteken. Maar hij moet daarbij wel goed weten dat hij het vuur alleen maar overdraagt. De ander bezit zelf alles wat nodig is om licht te kunnen geven.
Zo kunnen we Kerstmis met zijn symboliek van licht en donker beleven als het feest dat ons uitnodigt ons visioen onder woorden te brengen. Stil staan bij wat we doen en waarom. Bij mij is het meestal zo dat ik een 'duwtje' van buitenaf nodig heb om mezelf weer eens zulke vragen te stellen. Zo'n 'duwtje' is kerstmis. Zo'n 'duwtje' is dit kind in de kribbe of voederbak. Wat is jouw visioen, vraagt hij mij. Wat is jullie visioen, vraagt hij ons.

 © JOHAN BLAAUW

naar begin